بنیاد شهید: از کسی که غیرقانونی به منطقه آلوده به مین می‌رود، حمایت نمی‌شود
شمار قربانیان انفجار مین در مناطق مرزی طی سال گذشته ۲۳ نفر بوده است
۳۳ سال از پایان جنگ ایران و عراق گذشته است؛ با این حال مین‌های جا مانده از جنگ در استان‌های مرزی ایران مثل ایلام، کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی همچنان از مردم محلی قربانی می‌گیرد. در یک سال منتهی به آبان ۱۴۰۰، تعداد ۲۳ نفر بر اثر انفجار مین و مهمات باقیمانده از جنگ ایران و عراق مجروح یا کشته شده‌اند. آخرین آن‌ها نیز کولبر ۱۸ سالهای از منطقه مرزی بانه بود که به دلیل پا گذاشتن روی مین مجروح شد.
در سالهای پس از جنگ ایران و عراق، جمهوری اسلامی ایران نه‌تنها برای پاک‌سازی معابر مرزی از مین اقدامی نکرد، بلکه قربانیان انفجار مین را نیز به حال خود گذاشته است و از آنان حمایت نمی‌کند. بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز بدون اشاره به نام کولبران، اعلام کرده است از افرادی که غیرقانونی به مناطق آلوده به مین وارد می‌شوند، حمایت نخواهد کرد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر، در حال حاضر حدود ۴۲ هزار کیلومترمربع از اراضی ایران به مین‌های باقیمانده یا عمل نکرده از جنگ ایران و عراق آلوده است. با این حال جمهوری اسلامی ایران همچنان به تولید و کاشت مین‌های ضدنفر ادامه می‌دهد و برخلاف توافق‌نامه‌های بین‌المللی، ادعا می‌کند استفاده از این مین‌ها تنها راه موثر برای تامین امنیت مرزهای طولانی این کشور است. از طرفی، رسانه‌های حکومتی ایران نیز به نقل از مقام‌های دولتی مدعی شده‌اند که جمهوری اسلامی ایران به تلاش‌ها برای پاک‌سازی مناطق آلوده به مین ادامه می‌دهد.
در سال ۱۳۹۱ جعفر نظری، مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری ایلام، اعلام کرد: «پایان پاک‌سازی میدان‌های مین و تله‌های انفجاری نزدیک است.» از اعلام این خبر نزدیک به ۱۰ سال گذشته است اما هنوز مردم محلی استان‌های مرزی سلامت و جان خود را بر اثر انفجار مین از دست می‌دهند.
کولبران: «هر روز زیر رگبار گلوله‌‌ایم»
سازمان حقوق بشری هه‌نگاو شمار قربانیان انفجار مین در یک سال منتهی به دی‌ماه ۱۳۹۹ را ۴۰ نفر اعلام کرده بود که از این تعداد ۳۰ نفر مجروح شدند و ۱۰ نفر نیز جان خود را از دست دادند. شمار قربانیان انفجار مین در یک سال گذشته ۲۳ نفر بوده است که از این تعداد، ۹ نفر بر اثر شدت جراحات جان خود را از دست داده‌اند. از اين جمع، يك نفر، كودکی هفت‌ساله، سه نفر كولبر و بقيه كشاورزان و دامداران در حال كشاورزی يا چراندن دام بوده‌اند. تمام قربانيان در روستاها و معابر مرزی اشنويه، مهران، دهلران، سردشت، ارتفاعات ژالانه، سرپل ذهاب، قصر شيرين، پيرانشهر، اسلام‌آباد غرب، مهاباد و معبر مرزی هنگ ژال حادثه دیده‌اند.
قربانيان مين و مهمات منفجر نشده نه در فهرست حوادث شغلی سالانه جايی دارند، نه در فهرست مقرری‌بگيران بيمه بيكاری ثبت می‌شوند و نه صدایشان به گوش مسئولان بنياد شهيد می‌رسد. اگر قربانی مين كولبر و در حال كولبری بوده باشد، مسئولان استانی تاكيدی غیرقابل بازگشت بر ممكن نبودن هرگونه شكايت و استيفای حق قربانی و بازماندگانش دارند و جان‌باخته يا مجروح را مخل امنيت و نظم كشور می‌دانند و پرونده باز نشده، برای هميشه بسته می‌شود. اگر قربانی، كشاورز يا دامدار باشد، روند شكايت و ثبت دادخواست او در كميسيون ماده ۲ استانداری‌ها چنان به جادوی تعلل و فراموشی و وقت‌كشی مسئولان گرفتار می‌شود كه بازماندگان، عطای حمايت را به لقای محروميت می‌بخشند و باز هم پرونده بسته می‌شود.»
